ZANIMLJIVOSTI: Staro groblje Herem u naselju Turovi kod Trnova

Piše: Mustafa SMAJLOVIĆ

TAJNA KREĆENJA NIŠANA

Mještani ovog planinskog sela svake godine kreće stare nišane koji se ističu bijelinom i izgledom

Staro groblje zvano Harem kod trnovskog naselja Turovi najilustrativnije oslikava starost istoimenog naselja. Prema nekim izvorima Turovi su stariji od Trnova na što upučuju brojni materijalni ostaci daleke prošlosti kao što su ilirske kamenite naslage – “gomile”. Na ovom prostoru brojne su nekropole srednjovjekovnih nagrobnih spomenika. Zanimljivo je da se u Haremu nalazi stari nišan koji ima odlike heretičke crkve Bosanske. Na jednoj strani nišana jasno se prikazuje muškarac u srednjovjekovnoj kratkoj haljini (čiju ilustraciju možemo vidjeti na stećcima), dok su mu pored glave sunce i mjesec kao simboli dvije slike svijeta. S druge strane je uklesana zemlja. Uz ovaj nišan su raštrkani stari šehidski nišani na kojima su jasno uklesani mačevi, sablje i sjekire i buzdovani.

Tu je i skupina bijelih nišana, među kojima je najveći onaj na Pašinom mezaru. Vjeruje se da je tu pokopan izvjesni Solan paša koji se protivio sultanovoj volji i koji je skončao u podrumu vratničke tvrđave u Sarajevu. Uspomena na njega je ostala u nazivu Pašine planine koja se nalazi u neposrednoj blizini. Zanimljivo je da nišane ovdašnji mještani svake godine kreće zbog čega se ističu svojom bjelinom. Niko ne zna zašto se kreće, ali svi znaju da je to tradicija i običaj. Ovaj dio groblja je značajno mjesto u selu i po tome što se ispred njih ispraćaju djeca i rodbina, gosti i svatovi.